De Installatie Vakbeurs zette dit jaar meer dan ooit in op kennis. Naast verschillende themapleinen, een College Tour en een innovatie route was er in Evenementenhal Hardenberg ook aandacht voor een kennisprogramma. In dit programma dat door het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf (OTIB) en de Evenementenhal georganiseerd werd, stonden de resultaten van onderzoeksrapport ‘Radar 2025’ centraal. Afgevaardigden van TNO, UNETO-VNI en Panteia gingen met bezoekers in gesprek.
Tijdens de bijeenkomst gingen drie werkgroepen bestaande uit werknemers, werkgevers en andere vakspecialisten met elk twee thema’s aan de slag. Het kennisprogramma was bedoeld om van elkaar te leren en om te kijken wat beter kan op het gebied van samenwerking. ‘Radar 2025’ draait om duurzaamheid en de uitdagingen van de toekomst. Het rapport belicht thema’s als ‘trek naar de stad’, ‘CO2 naar nul’, ‘data als grondstof’, ‘mensenwerk’, ‘nieuwe werkwijzen’ en ‘branchevervaging’.
Medewerkers van TNO, UNETO-VNI en Panteia bespraken met de werkgroepen de uitkomsten van Radar 2025 en keken wat de knelpunten zijn. Na afloop van deze sessies bespraken de werkgroepen hun bevindingen. De uitkomsten van deze gesprekken worden gebruikt om het rapport zo nodig aan te vullen en te verbeteren.
Rollenpatroon
Teamleider strategie en marketing Esther Kok van Uneto-VNI besprak met haar werkgroep onder meer het thema ‘Data als grondstof’. Er werd gezocht naar parallellen met de automotive industrie. Dat is een zeer dynamische sector waar men veel van kan leren. De werkgroep was van mening dat de installatiesector meer de regie in handen moet nemen. Ook de politiek kan daarin een rol spelen. Zo moeten bestekken en alle voorgeschreven eisen op de schop, zodat men niet in een vast rollenpatroon blijft hangen. Als er niets verandert, valt er namelijk geen vooruitgang te boeken.
De nieuwe generatie installateurs moet niet meegaan in oude patronen en efficiënter werken dan nu het geval is. Men moet meer de samenwerking opzoeken in plaats van alles vast te leggen en voor te schrijven in bestekken. Verder is het belangrijk dat ‘Radar 2025’ meer wordt dan zomaar een rapport. Het document moet als leidraad dienen en mensen helpen. Daarvoor kan een actieplan opgesteld worden.
Van MBO naar HBO
Adviseur René Vogels van Panteia en zijn werkgroep zijn van mening dat de keten innovatie tegenhoudt. De komst van nieuwe technologie – onder andere op het gebied van warmtepompen – is zeer positief. Om deze innovaties toe te passen, moet men wel aan zeer strenge certificeringen voldoen. Het kost echter erg veel tijd om zulke certificaten te behalen en dat vormt een belemmering voor ondernemers. Ook het Building Information Model (BIM) is een verplichting, waarvoor voor tijd en menskracht vrijgemaakt moet worden.
Een andere uitdaging waar de installatiesector voor staat, is het werven van nieuw personeel. MBO-niveau is niet meer afdoende voor de sector. Het onderwijs biedt echter geen technische opleidingen op HBO-niveau aan. Een gemiste kans, want met de steeds complexer wordende technologie stijgt juist de vraag naar HBO’ers. Veel ondernemingen gaan daarom zelf op zoek naar hoger geschoold personeel dat hun machines en apparatuur kan bedienen. Bedrijven moeten het heft in eigen hand nemen en zelf in house hun personeel opleiden. Scholen doen dat namelijk (nog) niet.
Dienstverlening
Project manager Hugo Gelevert van TNO en zijn werkgroep hielden zich bezig met het thema ‘nieuwe werkwijzen’. Het hergebruik van restwarmte is actueel en ook CO2-reductie is een belangrijk topic. In de sessie werd gesproken of het wenselijk is om de CO2 uitstoot naar 0 terug te brengen of dat duurzaamheid de hoofdrol moet spelen. De werkgroep vond dat duurzaamheid de prioriteit moest zijn. Ook het leveren van service en goede communicatie is erg belangrijk.
Cooling, heating en comfort as a service is een nieuwe manier van dienstverlening. Er is een omslag van het leveren van diensten nodig. Opleiders kunnen daarin een grote rol spelen. De rol van de installateurs moet veranderen: ze moeten kennismakelaars worden. Hoe deze transitie moet plaatsvinden, is een uitdaging voor de toekomst. Er moert hoe dan ook wat veranderen op het gebied van communicatie en dienstverlening.
De Installatie Vakbeurs wil in volgende edities nog meer inzetten op kennis. Ervaringen uitwisselen en van elkaar leren, is de uitdaging. De interactie tussen bezoekers en organisatie is daarbij erg belangrijk.