Relighting is een hot topic in de verlichtingsmarkt nu steeds meer oude vertrouwde lampen worden uitgefaseerd. Na de compact fluorescentielamp (CFL) eerder dit jaar, is nu ook de TL aan de beurt. Vanaf 25 augustus mogen de T5 en T8 niet meer geïmporteerd of gefabriceerd worden in Europa. Er bestaat dan ook een groeiende vraag vanuit de markt om bestaande installaties te ‘verledden’. Stefan Van Thillo van Zumtobel Benelux pleit voor een professionele upgrade van het armatuur in plaats van vervanging van de TL door een gelijkvormige LED-tube.
Een LED-buis heeft doorgaans niet dezelfde eigenschappen als de oorspronkelijke TL, zegt Stefan. “De hoeveelheid licht, de uitstralingskarakteristiek, de warmteontwikkeling … het is allemaal anders bij LED. En datzelfde geldt ook voor de noodverlichting. Daarom ben ik geen voorstander van het laagdrempelig vervangen van de bestaande lamp door een gelijkvormig LED-exemplaar. Althans, niet als je de kwaliteit van de verlichting op hetzelfde hoge niveau wil houden. Overigens deelt ook vzw Groen Licht Vlaanderen die mening.”
MIREL retrofit
Wat is dan het advies? “Dat is meerledig. Voor onze eigen MIREL-serie waar we destijds TL-lampen instaken, hebben we een professionele LED retrofit-kit beschikbaar. Het volledige binnenwerk kan worden vervangen, de behuizing kan dan behouden blijven”, legt Stefan uit. De bestaande roosters, oude TL en ballast worden vervangen door een LED-module die je heel gemakkelijk in de bestaande behuizing kunt inklikken of vastschroeven. Spanning erop en klaar. Ook hebben we oplossingen waarbij je de oude roosters kunt terugplaatsen indien dit gewenst is voor de klassieke ‘look’. Daarbij houden we rekening met de lichtverdeling van het oude armatuur met alle zaken van noodverlichting inbegrepen.”
Meest energiezuinige oplossing
“De retrofit-kit wordt in België niet gesubsidieerd”, zegt Stefan. “Wil je voor subsidie in aanmerking komen, moet je een volledig nieuw lichtplan laten maken waarbij de bestaande installatie compleet wordt vervangen. Volledige religting is wel de meest energiezuinige oplossing gebaseerd op de karakteristieken van het nieuwe armatuur en niet op het nabootsen van oude armaturen. Maar volledige relighting is soms niet zo eenvoudig, zeker niet als je te maken hebt met ingebouwde of gependelde toestellen, waarbij je alles opnieuw moet schilderen en herinrichten. In die gevallen kan de retrofit-kit zeker een goed alternatief zijn.”
Aansprakelijkheid
Bij het relighten van een gebouw verandert ook de aansprakelijkheid, weet Stefan. “Bij het ombouwen van een toestel met conventionele lamp naar LED-buis vervalt het CE-merkteken en wordt de volledige aansprakelijkheid van de verlichtingsinstallatie overgeheveld naar de installateur. Ook bij elektromagnetische storingen, of als er brand uitbreekt omdat de verlichting te warm wordt (dus niet naar behoren functioneert) of als een toestel naar beneden komt… Voor ons een extra reden om te zeggen ‘kijk uit’. Natuurlijk is het plaatsen van LED-buizen goedkoper, maar het weegt niet op tegen de eventuele problemen achteraf. Daar heeft de retrofit-kit van Zumtobel dus een groot voordeel: Indien een installateur gebruik maakt van onze retrofit-kit en deze volgens de bijgeleverde checklist installeert, dragen wij als fabrikant de volledige verantwoordelijkheid over de verlichtingsinstallatie.”
Hoewel het ‘verbod’ op de conventionele lampen door allerlei partijen in de markt al enkele jaren geleden is aangekondigd, is er nog een gigantische hoeveelheid installaties gebaseerd op de oude lampen, merkt Stefan. “Er is nog heel veel werk te doen. En met onze professionele oplossingen proberen wij als fabrikant dat werk enigszins te verlichten.”
Voor meer informatie over Zumtobel